Tone hay tông giọng là một khái niệm được nhắc tới rất nhiều khi hát karaoke hay học thanh nhạc. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ tone là gì cũng như cách xác định tone bài hát sao cho đúng. Để giải đáp cho những thắc mắc này, Tiến Cường Audio sẽ giải thích chi tiết trong bài viết dưới đây, xin mời các bạn cùng theo dõi.
1. Tone là gì?
Tone là giọng trong lĩnh vực thanh nhạc, hay chúng là thường gọi là tông nhạc. Một bài hát có thể có tông cao hay thấp, trầm bổng….Theo Wikipedia, một Tông nhạc được đặc trưng bởi những tính chất cơ bản là trường độ, cao độ, cường độ(hay độ lớn), âm sắc(hay chất lượng) của nó. Những nốt dùng trong âm nhạc có thể phức tạp hơn những tông nhạc, vì nó có thể bao gồm sự xuất hiện đột ngột (transients), sự rung (vibrato) và sự thay đổi (envelope modulation). Và những tính chất này được quy ước thành 30 thể giọng khác nhau và chúng được sắp xếp theo từng cặp giọng trưởng và giọng thứ song song:
- Đô Trưởng (C) và La thứ (Am)
- Sol Trưởng (G) và Mi thứ (Em)
- Rê Trưởng (D) và Si thứ (Bm)
- La Trưởng (A) và Fa (thăng) thứ (F#m)
- Mi Trưởng (E) và Đô (thăng) thứ (C#m)
- Si Trưởng (B) và Sol (thăng) thứ (G#m)
- Fa (thăng) trưởng (F#) và Rê (thăng) thứ (D#m)
- Đô (thăng) Trưởng (C#) và La (thăng) thứ (A#m)
- Fa Trưởng (F) và Rê thứ (Dm)
- Si (giáng) Trưởng (Bb) và Sol thứ (Gm)
- Mi (giáng) Trưởng (Eb) và Đô thứ (Cm)
- La (giáng) Trưởng (Ab) và Fa thứ (Fm)
- Rê (giáng) Trưởng (Db) và Si (giáng) thứ (Bbm)
- Sol (giáng) Trưởng (Gb) và Mi (giáng) thứ (Ebm)
- Đô (giáng) Trưởng (Cb) và La (giáng) thứ (Abm)
Trong đó thứ tự các dấu hóa xuất hiện trên khuông nhạc lần lượt là:
- Thăng (#): Fa – Đô – Sol – Rê – La – Mi – Si
- Giáng (b): Si – Mi – La – Rê – Sol – Đô – Fa
2. Cách xác định tone của một bản nhạc
Xác định tone đúng của một bài hát sẽ giúp người chơi nhạc có thể chơi hoàn chỉnh một bản nhạc hay. Những người học thanh nhạc có thể dễ dàng xác định được tone của bài hát tuy nhiên với những người không chuyên, làm sao để xác định đúng tone của bài hát. Cách xác định tone của bản nhạc đơn giản như sau:
Bước 1: Bạn nhìn vào số dấu hóa của bài hát để xác định cặp giọng song song có thể là “tone” của bài hát.
Ví dụ:
Bản nhạc không có dấu hóa nào thì giọng của nó có thể là Đô Trường (C) hoặc La thứ (Am). Còn bản nhạc có 4 dấu giáng (b) thì giọng của nó có thể là La (giáng) Trưởng (Ab) hoặc Fa thứ (Fm).
Bước 2: Chú ý các yếu tố khác:
- Các dấu hóa bất thường xuất hiện trong bài hát.
- Ô nhịp mở đầu (không tính nhịp lấy đà) và ô nhịp kết thúc của bản nhạc. Thông thường, các ô nhịp này chính là âm chủ của giọng trong bài hát.
- Nếu bài hát đã có sẵn các hợp âm để đệm hát thì sẽ dễ xác định giọng hơn, vì trong hầu hết các trường hợp, tác phẩm đều được kết thúc bằng hợp âm chủ.
Lưu ý:
Để xác định được hai giọng Trưởng và thứ song song từ số dấu hóa có trên khuông nhạc một cách dễ dàng hơn bằng cách ghi nhớ 2 quy luật sau đây:
– Nếu sau khóa nhạc có các dấu thăng, ta lấy dấu thăng cuối cùng tăng lên một bậc sẽ có giọng Trưởng, từ đó suy ra được giọng thứ song song.
3. Cách xác định tone giọng hát
Về cơ bản, rất khó để xác định được tone giọng vì giọng hát của mỗi người không giống nhau và có thể thay đổi trong từng hoàn cảnh. Có người hát được những nốt cao nhưng lại không hát được nốt trầm rõ chữ, hay có những người chỉ hát được nốt trầm, lại có những người có thể hát hay được mọi tone nhạc. Vậy thì làm sao để biết mình hát được tone nào?
Nếu bạn có các nhạc cụ như: piano, organ, guitar…có thể xác định tone bằng các hát từ những nốt có độ cao trung bình và tăng dần đến nốt cao nhất. Tới khi bạn cảm thấy khó khăn khi hát và nốt không được tròn vành rõ chữ nữa thì đó chính là giới hạn âm vực của bạn. Tương tự như những nốt trầm.
Nếu bạn không có các nhạc cụ thì có thể xác định bằng các phần mềm sau:
- Singing Carrots.
- My Vocal Range.
- Range Finder.
- Vocal Range Vocaberry.
- Vocal Nebula.
- Sing Sharp.
- Playback FM.
- Tuner.
Như vậy, khi đã xác định được âm vực của mình và xác định được tone của bài hát, bạn sẽ dễ dàng chọn được những bài hát phù hợp và có thể thể hiện một cách trơn tru và hay nhất.
Trên đây là những thông tin chi tiết về Tone là gì? Cách xác định tone bài hát và tone giọng hát. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết cách chọn bài hát phù hợp với tone giọng của mình và tự tin hơn mỗi khi cầm mic. Đừng quên liên hệ tới Tiến Cường Audio để nhận tư vấn miễn phí dàn karaoke – hệ thống âm thanh chất lượng nếu có nhu cầu bạn nhé. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.